Egoïsme of egocentrisme – en wat zelfreflectie daarmee te maken heeft na je vijftigste

Je hoort het mensen weleens zeggen: “Ik kies nu meer voor mezelf, misschien ben ik wel wat egoïstischer geworden.” En vaak zit daar een soort ongemak onder, alsof dat niet helemaal mag. Maar is dat echt egoïsme? Of verwarren we het met iets anders?

In deze blog nemen we je mee in het verschil tussen egoïsme en egocentrisme. Zeker in de tweede helft van je leven – wanneer je vaker stilstaat bij wat je écht belangrijk vindt – wordt dit verschil interessanter dan ooit. Want pas met voldoende zelfreflectie kun je met liefde voor jezelf én voor de ander keuzes maken die kloppen.

Wat is egoïsme?

Egoïsme draait om bewust kiezen voor jezelf. Je houdt rekening met je eigen behoeften, wensen en grenzen. Daar is niks mis mee. Sterker nog: het is vaak broodnodig om goed voor jezelf te zorgen, je energie te bewaken en trouw te blijven aan wat voor jou werkt.

Egoïsme wordt pas lastig wanneer je bewust andermans belangen negeert. Maar in veel gevallen zit er juist een gezonde zelfzorg onder: je zegt nee tegen iets wat je leeg trekt, je kiest voor rust in plaats van drukte, of je geeft aan wat je nodig hebt.

En egocentrisme dan?

Egocentrisme is wat subtieler, maar vaak ook schadelijker. Een egocentrisch persoon ervaart de wereld vooral vanuit zijn of haar eigen perspectief. Anderen worden niet bewust buitengesloten, maar wél vaak over het hoofd gezien. Het ontbreekt aan het vermogen of de bereidheid om je écht te verplaatsen in de ander.

Dit zie je bijvoorbeeld in gesprekken waar iemand vooral zendt, maar niet luistert. Of in situaties waar er geen ruimte is voor andere meningen, emoties of behoeften – simpelweg omdat die niet worden opgemerkt.

Zelfreflectie als sleutel

Het grote verschil zit ’m in bewustzijn. Zelfreflectie helpt je om jezelf eerlijk onder de loep te nemen:

• Waarom maak ik deze keuze?

• Heb ik oog voor het effect op de ander?

• Doe ik dit uit zelfzorg, of vermijd ik iets?

Wie leert reflecteren op eigen gedrag, intenties en patronen, beweegt automatisch weg van egocentrisme. Je groeit naar verbinding, ook als je stevig je eigen koers vaart.

In de tweede helft: bewust kiezen zonder schuldgevoel

Juist na je vijftigste verandert er iets. Je gaat vaker terug naar de vraag: Wat wil ik eigenlijk nog met mijn tijd, energie en aandacht? En dat vraagt lef. Lef om te kiezen. Maar ook lef om eerlijk naar jezelf te kijken.

Want egoïsme zonder zelfreflectie kan isoleren. En egocentrisme zonder bewustzijn kan relaties ondermijnen. Maar als je trouw blijft aan jezelf én open blijft naar de wereld om je heen, ontstaat er iets moois: rust, ruimte en échte verbinding.

Tot slot

Dus nee, kiezen voor jezelf maakt je niet automatisch egoïstisch. En nee, je hoeft geen schuldgevoel te hebben als je prioriteit geeft aan je eigen geluk.

Zolang je blijft reflecteren op je intenties en openstaat voor het perspectief van een ander, beweeg je weg van egocentrisme – en leef je bewust, in verbinding.

En dat, lieve lezer, is misschien wel het mooiste cadeau van deze tweede helft.

Wil je ontdekken hoe jij bewuster keuzes kunt maken in jouw leven?

Bij Villa Ciperosa helpen we 50+ers om opnieuw richting te geven aan hun leven – vanuit zelfkennis, levenslust en het vertrouwen dat het beste misschien nog wel voor je ligt.

A bientôt!